فرکانس چالش اصلی اپراتورهای کشور در توسعه فناوری
به گزارش پایگاه خبری وبسایت رند، بر اساس گفته‌های معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ایران آنچه برای فرکانس در ایران رخ داده است نمی‌تواند نیاز اپراتورها را پاسخگو باشد.
دولت به منظور توسعه نسل پنجم درکشور نباید تنها بر روی فروش فرکانس تمرکز کند؛ چرا که با حق سهم بالایی که از محل درآمد اپراتورهای همراه دارد فقط با اختصاص درست فرکانس و اصلاح تعرفه‌ها می‌تواند چندین برابر سهم خود را افزایش دهد، از سوی دیگر تخصیص نامتعارف فرکانس به یک اپراتور تنها بر اساس مزایده ممکن است اپراتور برنده را به سمت فروش فرکانس سوق دهد.
معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ایران، دکتر داوود زارعیان در تشریح این موضوع در یادداشت نوشت:
همزمان با ورود تلفن همراه به ایران «فرکانس» عنوان با ارزش‌ترین منابع خدا دادی را از آن خود کرد و مورد توجه قرار گرفت متولیان آن متوجه این موضوع شدند که برنامه ویژه‌ای را برای اختصاص دهند.
تا قبل از این بخشی از فرکانس در اختیار صداوسیما و بخش دیگر آن در بخش‌هایی مثل بی‌سیم، رادیو آماتوری و … مورد استفاده قرار می‌گرفت.
از سال‌های بسیار دور و گذشته هم اداره کل ارتباطات رادیویی زیر نظر وزارت پست و تلگراف و تلفن وقت متولی ساماندهی و استفاده درست از فرکانس در کشور فعالیت می‌کرد و حتی در سطح بین الملل هم این ادراه کل با عنوان نماینده ایران حضور پیدا می‌کرد.
در سال 1382 با تغییر ساختار در وزارت مذکور و تشکیل سازمان تنظیم مقررات این اداره کل نیز در زیرمجموعه این سازمان با نگاهی جدی‌تر ولی با همان وظایف گذشته خود به موضوع فرکانس پرداخت.
اتحادیه بین المللی ارتباطات دور که با عنوان یک نهاد تخصصی در زمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات به فعالیت می‌پردازد تخصیص طیف فرکانس رادیویی و مدارهای ماهواره‌ای، توسعه استانداردهای فنی برای اطمینان از اتصال یکپارچه فناوری‌ها و شبکه‌ها و همچنین تلاش در جهت بهتر شدن دسترسی به فناوری ارتباطات و اطلاعات در سر تا سر جهان به جوامع محروم را بر عهده دارد و بخش رادیویی به عنوان یکی از سه رکن اصلی آن به حساب می‌آید.
باندهای فرکانسی تلفن همراه در ایران
در ایران باندهای فرکانسی مختلفی وجود دارد که به واسطه آن‌ها، سرویس‌های اینترنت همراه و مکالمه به کاربران ارائه می‌شود؛ این باندها شامل 900 – 1800 و یا dcs و همین طور باندهای 3G و LTE می‌باشد.
باند GSM
شبکه‌های GSM در تعدادی از دامنه‌های حامل فرکانس‌های مختلف اجزا می‌شوند (جدا شده به محدوده فرکانس GSM برای 2G و باند فرکانس UMTS 3G)، با عملکرد اکثر شبکه‌های GSM 2G در باندهای 900 مگاهرتز یا 1800 مگاهرتز است که این باند کاملاً اختصاص داده شده بود.
باندهای 850 مگاهرتز و 1900 مگاهرتز در عوض استفاده شد (برای مثال ایالات متحده و کانادا) در موارد بسیار نادری باندهای فرکانس 400 و 450 مگاهرتز در برخی از کشورها اختصاص یافت؛ به این دلیل که آن‌ها در گذشته برای سیستم نسل اول مورد استفاده قرار گرفته بودند.
باند DCS
این باند در ایران به عنوان باند ذخیره جهت برقراری مکالمه به کارگیری می‌شود که شامل بازه فرکانسی 1710-188 مگاهرتز می‌باشد و به واسطه این باند اپراتورهای رایتل و ایرانسل و همراه اول، اقدام به ارائه اینترنت نسل چهار خود می‌کنند.
باند 3G
این باند شامل بازه فرکانسی 2110-21170 مگاهرتز می‌باشد و در ایران جهت برقراری مکالمه و تماس به کار گرفته می‌شود.
این بازه مورد مصرف اپراتور همراه اول برای نسل سوم، رایتل جهت ارائه سرویس مکالمه و همینطور اپراتور ایرانسل جهت ارائه مکالمه و نسل سوم شبکه اینترنت است.
باند LTE
این شبکه در بازه فرکانسی باند 1800 و 2600 مگاهرتز ارائه می‌گردد و به عنوان نمونه رایتل از بازه فرکانسی باند 1800 و باند سه برای ارسال نسل چهارم خود استفاده می‌نماید و همچنین همراه اول در باند سوم و در بازه 1800 مگاهرتز و باند 7 در بازه 2600 جهت استفاده نسل چهارم استفاده می‌نماید.
فرکانس نسل پنجم تلفن همراه
پیشرفته‌ترین معماری در شبکه‌های ارتباطی، نسل پنجم تلفن همراه یا 5G می‌باشد که به عنوان یک استاندارد و سیستم دیجیتال جدید به منظور انتقال اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5G چیزی حدود 10 تا 20 برابر سریع‌تر از فناوری نسل قبل خود یعنی 4G عمل می‌کند.
این فناوری جدید از طیف موج میلی‌متری بهره می‌برد که امکان استفاده از دستگاه‌های بیشتر در یک منطقه جغرافیایی مشخص را برای کاربران ایجاد می‌کرد.
به عنوان مثال زمانی که از فناوری 4G استفاده می‌شود تنها امکان پشتیبانی از حدود چهار هزار دستگاه هوشمند متصل به شبکه در هر کیلومتر مربع وجود دارد این موضع در حالی است که فناوری 5G توانسته افزایش چشمگیری در این زمینه ایجاد کند و این عدد را به حدود یک میلیون دستگاه افزایش دهد.
کارشناسان معتقدند باند 700 و 800 برای این فناوری باند مناسبی است.
باند 700. 800
قبل از اینکه قانون وزارت ارتباطات تشکیل شود فرکانس 700 و 800 در اختیار سازمان صداوسیما بوده و علی رغم اینکه این سازمان فرکانس مذکور را مورد استفاده قرار نمی‌دهد حاضر نیست آن را به وزارت ارتباطات پس دهد این موضوع در حالی است که کارشناسان بر این باورند که برای توسعه تلفن همراه و به ویژه نسل پنجم این فرکانس حیاتی است، اما دعوا بر سر این موضوع در 10 سال گذشته به جایی نرسیده است.
وزرای قبلی ارتباطات و فناوری اطلاعات به ویژه وزیر ارتباطات دولت دوازدهم آذری جهرمی بر این باور بود باید این فرکانس که حداکثر 25 درصد مورد استفاده قرار می‌گیرد به وزارت برگشت داده شود تا با کمترین هزینه بتوان اینترنت همراه را توسعه داد اما در نقطه مقابل وزیر سابق ارتباطات، تقی‌پور بر این باور بود که قانون در این زمینه سکوت اختیار کرده است و بنابراین باید فرکانس در دست صداوسیما بماند.
او مشکل کمبود فرکانس را فقدان الگوی مناسب توزیع آن می‌داند.
در هر صورت باید این موضوع را بپذیریم که فرکانس منبع بسیار کمیابی است و جدا از مباحث حقوقی و قانونی باید در اختیار نهادی قرار گیرد که استفاده‌ی بهتری از آن داشته باشد.
اهمیت فرکانس برای اپراتورهای همراه
اپراتورهای همراه تا زمانی که ارائه دهنده خدمات صوت بودند توجه کمی به فرکانس به عنوان یک منبع حیاتی داشتند ولی در حال حاضر پهنای باند فرکانسی اپراتورها برای توسعه نسل‌های بالاتر باید چندین برابر شود.
اکنون کل پهنای باند فرکانسی اپراتورها حدود 180 مگاهرتز است و طی سال‌های آینده به منظور توسعه نسل‌های بالاتر ارتباطی این مقدار باید به چندین برابر برسد.
چالش اصلی اپراتورهای ایرانی در توسعه فناوری LTE، فرکانس می‌باشد.
با فرکانس‌هایی که اکنون مورد استفاده قرار می‌گیرد توسعه نسل چهار به سختی می‌تواند پاسخگوی نیاز مشتریان باشد و ضروری است رگولاتور از اکنون برای اختصاص حداقل 6 گیگاهرتز فرکانس، نقشه راه توسعه داشته باشد.
شاید بد نباشد در این زمینه الگوی چین را مد نظر قرار دهن چرا که در حال حاضر چین سه اپراتور بزرگ جهان را دارد که نمونه آن‌ها وجود ندارد.
هرآنچه برای فرکانس در ایران رخ داده است نمی‌تواند پاسخگوی نیاز اپراتورهاباشد و اگر دولت می‌خواهد در آینده توسعه نسل پنجم را با ویژگی‌های گفته شده در کشور توسعه دهد باید آنچنان به دنبال فروش فرکانس نباشد چرا که با حق سهم بالایی که از محل درآمد اپراتورهای همراه دارد فقط با اختصاص درست فرکانس و اصلاح تعرفه‌ها می‌تواند چندین برابر سهم خود را افزایش دهد، از سوی دیگر تخصیص نامتعارف فرکانس به یک اپراتور تنها بر اساس مزایده امکان دارد اپراتور برنده را به سمت فرکانس فروشی سوق دهد.