حباب دات کام و کسب و کار الکترونیک در ایران
به گزارش پایگاه خبری وب سایت رند ، با وجود بررسی ها و تحلیل های فراوان در خصوص علل و عواملی که منجر به شکل گیری و در نهایت انفجار حباب دات کام در اواخر دهه ۹۰ میلادی و اوایل قرن بیستم شد اما متاسفانه به نظر می رسد جهان درس های لازم را از اولین حباب دات کام یا همان حباب اینترنت نگرفته است.
حضور شرکت های دات کام جدید در این دوره به اتفاقی روزمره در بازار بورس نیویورک تبدیل شده بود و ارزش سهام شرکت های دات کام سر به فلک می کشید. این روند تا بهار سال ۲۰۰۰ میلادی ادامه پیدا کرد و در نهایت منجر به سقوط ارزش سهام شرکت های اینترنتی و ورشکستگی بسیاری از آنها شد. سوال اصلی که امروز با آن مواجه هستیم این است که آیا باید نگران تکرار این اتفاقات چه در عرصه جهانی و چه در عرصه ملی باشیم؟
دنیایی که امروز در آن زندگی می کنیم با دنیای شانزده سال پیش بسیار متفاوت است. تعداد کاربران اینترنت ۱۰برابر بیشتر شده است و اینترنت نقش بسیار کلیدی در همه ابعاد زندگی ما ایفا می کند. امروز گوگل و فیسبوک و بسیاری دیگر از شرکت های دات کام ، ثابت کرده اند که امکان کسب درآمد از اینترنت وجود دارد اما شواهد زیادی مبنی بر احتمال شکل گیری و ترکیدن حباب تکنولوژی در سال های اخیر وجود داشته است.
ارزیابی های تهاجمی یکی از پدیده های جدیدی است که در میان شرکت های تکنولوژی به شدت دیده می شود. نگرانی هایی که درباره ارزش گذاری های پیش از ارائه اولیه سهام عمومی در بازار وجود دارد یادآور بحث و گفتگوهایی است که پیرامون حباب تکنولوژی در اوایل قرن بیست و یکم است که به رسانه ها و شبکه های ارتباطی از راه دور هم گسترش پیدا کرد.
استفاده از معیارهایی که چرخش مالی و کسب درآمد را برای شرکت های اینترنتی نادیده می گرفت و به جای تمرکز بر شیوه های درآمدزایی کسب و کار و تولید درآمد بر ویژگی های منحصر به فرد آن تکیه می کرد از جمله عوامل موثر در جریان ترکیدن حباب دات کام بود.
یکی از عواملی که می توان بر اساس آن ترکیدن حباب دات کام را توجیه کرد ، اشتغال ذهنی و تمرکز بیش از حد کسب و کارها بر تئوری شبکه یا "نتورک تئوری" است که بر اساس آن ارزش یک شبکه با افزایش مجموعه نقاط تلاقی و گره ها (کامپیوترهایی که میزبان شبکه هستند) ، افزایش پیدا می کند. نکته ای که شاید بیشتر شرکت های دات کام به آن بی توجه بودند ، چگونگی استفاده از این شبکه برای درآمدزایی ، افزایش نقدینگی و در نهایت سودآوری برای سرمایه گذاران بود. عامل مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد ، ارزش گذاری بالای سهام شرکت های اینترنتی در بازار بورس بود که به شدت خوش بینانه و غیرواقعی بود.
با توجه به اینکه ترکیدن حباب دات کام برای صاحبان کسب و کارها و سرمایه گذاران میلیون ها دلار هزینه داشت ، بی شک توجه به نکاتی که در زمان بحران دات کام نادیده گرفته شدند به کارآفرینان و سرمایه گذاران در حوزه اینترنت و تکنولوژی کمک می کند تصمیمات درستی اتخاذ کنند.
۱- محبوبیت لزوما به معنای سودآوری یک کسب و کار اینترنتی نیست. پس بهتر است علاوه بر تمرکز بر راهکارهایی که می تواند در جذب کاربران و افزایش میزان محبوبیت موثر باشد روی نقشه درآمدزایی کسب و کار خود تمرکز کنید.
۲- در ارزش گذاری ها دچار خوش بینی کاذب نشوید. متاسفانه اکثر استارتاپ های اینترنتی و تکنولوژیک بر مبنای برآورد ظرفیت سودآوری کسب و کار در آینده ارزیابی می شوند. سرمایه گذاری در حوزه اینترنت و تکنولوژی نه بر پایه تخمین های احتمالی بلکه بر اساس آمار و ارقام واقعی موفقیت آمیز خواهد بود. بنابراین برای ارزیابی شرکت های اینترنتی به داده های واقعی نیاز دارید.
۳- حتما مدل درآمدزایی کسب و کار اینترنتی را مشخص کنید. در صورتی که کارآفرین هستید و تصمیم به راه اندازی یک شرکت اینترنتی دارید و یا اگر قرار است به عنوان سرمایه گذار در شرکت های دات کام مشارکت داشته باشید، هرگز بدون طراحی و یا آگاهی از مدل کسب درآمد شرکت موردنظر شروع به فعالیت یا سرمایه گذاری نکنید.
کلام آخر اینکه ، تولد و رشد فن آوری های تازه در بستر اینترنت تقریبا همیشه و در همه موارد باعث شکل گیری حباب خواهد شد. بنابراین قبل از راه اندازی کسب و کار اینترنتی در قالب شبکه اجتماعی ، وبلاگ ، فروشگاه اینترنتی و یا هر شکلی از تجارت الکترونیک حتما نکاتی که پیش تر به آن اشاره شد را مدنظر قرار دهید.
جهت آشنایی بیشتر با "حباب دات کام" پیشنهاد می کنیم حتما مطلب زیر را مطالعه نمایید: